Sardenha - Jorn 2 Forra borra non exaustiu

Uèi, foguèri la reina del mond al volant de ma SiáOrs. 

Aprèp èsser passada a la pastissariá just a costat del B&B, amb la veitura, partiguèri cap a Fertilia, aquò tòca l'Alguer, es aquí que i a l'aeropòrt. 

Fertilia, aquí una istòria fascinanta.

Me pivèlan çò que son capablas de far las dictaduras. Los deliris arquitecturals del comunisme a l'Èst. Las grandas organizacions. Disi pas qu'aquò's totjorn una bona causa, mas ne soi totjorn bocabadada. Deu èsser mon vièlh fantasme d'èsser un jorn dictatritz del mond. 

Fertilia es sortida del nonres. Del nonres, pas exactament. De las paluns. 

Abans, a la plaça de Fertilia i aviá de paluns e Mussolini himself te creèt una vila ont abans i aviá la palunalha. 

Alara, l'arquitectura es made in Duce. Glèisa, cairat, mar, plaça, sèm pas aquí per far de rasonaments. Perqué? Per i metre de mond pardí. De fach, es una granda operacion de desplaçament de populacion: prenguèt de mond de Ferrara (nòrd d'Itàlia) e los mudèt a Fertilia, trauc del cuol de l'iscla e aquò te calmèt tot lo mond. 

I a tres vilas coma aquò en Sardenha, creada del nonres per Mussolini : Aborea, Fertilia e Carbonia. Son totas parièras, avenguda bèla, arquitectura mastòca que mena a la glèisa e la casa del fascio ( mercés mon guida Evasion) 

Vos daissi apreciar la finessa de la causa: 

La glèisa:

 Vista dempuèi la glèisa

 Ma SiáOrs: 

Benlèu la casa del fascio, mas ai pas demandat confirmacion al mond, voliái pas passar per çò que soi pas : 

L'Alguer, dins la nèbla, dempuèi Fertilia: 

 Perspectiva d'esquina a la mar: 

La plaja de Lazzaretto: 

 Me faguèt pensar a Malhòrca, a las calas ont me menan lo Pèire de la Sauma e la Marieta, levat qu'aquí, los amics i èran pas.

Puèi faguèri la pausa culturala, anèri al complèx nuragic de Palmavera. "nuragic" per far simple, fa referéncia als òmes preistorics sards que vivián a l'entorn d'un nuraghe e tot pròche de l'Algher, trobèron un vilatge, an retrobat un cinquantenat de cabanas a l'entorn del nuraghe. Coma podiái pas far una fòto melhora, vos ai pres la fòto del sit vist d'en naut: 

Bilheta combinada, anèri a l'autre sit preistoric pròche de l'Algher, la necropòli Anghelu Ruju. "necropòli" es un sinonim de cementèri, marca melhor, mas la resulta es la meteissa: pas que de tombas: 

Pro de cultura, partiguèri dins ma SiáOrs cap a Capo Caccia, una poncha de l'iscla pròche de l'Alguer: 

 E aquí, prenguèri una rota pichona ont i aviá marcat "panorama" e arribèri aquí : 

Senhali que la fòto, la faguèri al perilh de ma vida.  
Aquí, ne prenguèri plen lo morre: la mar fòrta, potenta, immensa, que ven tustar contra aquel rocaràs que ten dempuèi totjorn. Remiri, me cali, sosqui, sèm plan pichons. 
E i aviá lo son. Lo son de la mar. 
Ai fach una vidèo , l'avètz aquí, mas revèrta pas plan la realitat

Puèi partiguèri, e prenguèri un camin pichon, pas una rota, non, un camin. Coneissètz ma teoria a la con que ditz qu'un camin pichon mena totjorn a una rota bèla... e ben un còp de mai, l'ai aplicada... E tombèri sus de païsatges vèrds e montanhòls, amb de vacas, de fedas e la mar, luènh, al fons. Me regalèri un bon brieu que lo camin durèt, durèt, durèt...

E arribèri a Stintinoemilú Isthintiniesosbudèls: 

Anèri a la plaja de la Pelosa e quand vegèri lo nombre de plaças per se garar e cada cinc mètres un panèu per dire que cal pagar a l'orodator, me diguèri qu'aviái plan fach de venir en febrièr. Aquò, l'estiu, deu èsser l'infèrn. Pièger que Sant Guilhèm! 

Tornèri a l'Alguer. Qu'aviái doas missions de complir: comprar un magnet per lo refregidor de ma maire e parlar catalan a un autoctòn. Primièr de tot, me crompèri doas focaccie, perque aviái pas dinat e èran ja cinc oras del tantòst. E caminèri pel centre istoric, e aquí suspresa, i aviá un molonàs de carrieròtas e de botiguetas qu'aviái pas vistas ièr ! 
Primièra mission complida. Ai al mens quatre magnets diferents. E dins la darrièra botiga de souvenirs ont dintrèri, demandèri al tipe ont podiái trobar de launeddas. Me mandèt a la botiga de disques. E aquí, bim, la trobèri ma catalanofòna!!!

La Discoteca es una botigueta de disques tenguda per una dòna vièlha vièlha, tan vièlha que vend encara de K7 e que parla catalan, lo catalan de l'Alguer e sas qu'es una vendeira la femna, manquèt de me far crompar la mitat de la botiga! Es just a costat d'una pizzeria que s'apèla "Lu Furat", sus la plaça de la comuna (del municipi(o)). Anatz-i, se farà un plaser de vos parlar dels artistas alguereses e sards.

Per tornar a l'ostal, volguèri prene un camin diferent per "veire quicòm mai", m'anèri perdre a peta-lèga, me calguèt mai d'una ora per retrobar l'ostal, aquò rai, vegèri quicòm mai! 
Enfin, pas de regret que tota aquesta caminada me permetèt de tombar sus aquò: 

Deman, serai tornarmai al volant de la SiáOrs, anarem cap a Mamoiada, 3 oras de rota! Visitarai lo musèu de las masquetas mediterranèas.